BULONG ỐC VÍT VÀ CÁCH TÍNH TOÁN THIẾT KẾ THI CÔNG

Bu lông ốc vít và cách tính toán khi thiết kế thi công

Bu lông ốc vít là một loại dụng cụ gắn kết nhờ sự ma sát tạo bởi các vòng xoắn. Thực tế, người ta ít phân biệt đinh ốc với bu lông. Bu lông hay bù loong (tiếng Pháp: boulon), là một sản phẩm cơ khí được sử dụng để lắp ráp, ghép nối các chi tiết lại thành một khối, là chi tiết kẹp chặt, thường có dạng thanh trụ, một đầu có mũ 6 cạnh ngoài hoặc trong (chìm), một đầu có ren (gọi là vít (tiếng Pháp:vis) để vặn với đai ốc - Được gọi là ốc vít. 

 Mối lắp ghép bằng bu lông có thể chịu được tải trọng kéo cũng như uốn rất tốt, nó lại có độ bền, độ ổn định lâu dài. Việc tháo lắp cũng như hiệu chỉnh mối ghép bu lông rất thuận tiện, nhanh chóng và không đòi hỏi những công nghệ phức tạp như các mối lắp ghép khác. Do có nhiều ưu điểm nên bu lông được sử dụng rộng rãi trong các máy móc, thiết bị công nghiệp, các công trình xây dựng, công trình giao thông, cầu cống... ở khắp mọi nơi trên thế giới.

Có nhiều kiểu đầu bu lông khác nhau nhưng kiểu đầu sáu cạnh được dùng nhiều hơn cả. Chỗ nối giữa mặt tựa của đầu với thân bu lông phải có góc lượn để giảm ứng suất tập trung.

Mặt cuối của bulong có thể là mặt phẳng, mặt cole, chỏm cầu hay mặt trụ tròn. Thông dụng hơn cả là dạng mặt cole vì nếu mặt cuối là phẳng thì dễ bị hỏng ren, mặt cuối hình chỏm cầu thì khó chế tạo; còn mặt cuối hình trụ chỉ dùng cho mối ghép ren không có khe hở, khi tháo bulông có thể đóng trên mặt cuối.

Khi tính toán thiết kế thi công người ta có hai cách để chọn ra kích thước của bulong và bu lông  như sau:

- Chọn bulong có cấp bền cao 8.8 , 10.9, 12.9: điều này giúp cho kích thước bulong ( đường kính của thân bulong nhỏ hơn) mà vẫn đảm bảo tải trọng của liên kết. Tuy nhiên những bulong có cấp bền cao thì giá thành sản xuất cũng cao hơn do vật liệu đầu vào đắt tiền hơn và phải qua giai đoạn nhiệt luyện.

- Chọn bu lông có cấp bền thường 4.6, 5.6, 6.8: điều này có thể làm cho kích thước của bulong lớn hơn nhưng giá của bu lông có thể vẫn rẻ hơn do vật liệu đầu vào rẻ tiền hơn, tuy nhiên kích thước của bulong cũng bị hạn chế, không thể chọn bulong quá lớn so với kết cấu được và các loại bulong kích thước lớn hơn thì khi sản xuất khối lượng vật tư cũng nhiều hơn nên giá thành cũng bị tăng lên.

nguồn: www.bulongviet.com